Situemos a Innovación Cidadá na axenda pública. Cantas máis e máis diversas sexamos, máis potencia terá este movemento. ÚNETE!

Manifesto

A Innovación Cidadá, unha oportunidade para un mundo en transición.

A Innovación Cidadá (IC) é fundamental para achar camiños distintos, creativos e apaixonantes de maneira colectiva a fin de atallar con positividade as transformacións e transicións que temos por diante. Porén, para que despregue toda a súa potencia, precisamos que conte con máis presenza na axenda pública e institucional, que sexa máis visible e recoñecida, así como que aumente a súa base social.

Con este obxectivo, desde o Colaboratorio IC propoñemos unha serie de medidas para promover a Innovación Cidadá. Ademais, facemos un CHAMAMENTO! para que te unas á iniciativa mediante a túa firma, dándoa a coñecer e participando en distintos encontros e grupos de traballo.

Vivimos tempos de cambios e incerteza. Os desafíos que temos por diante, pola súa dimensión, complexidade ou urxencia, desbordan os sistemas institucionais, tecnocientíficos e de mercado convencionais. Afrontamos transformacións e transicións ineludibles en todos os ámbitos da vida que esixen ir máis alá das formas clásicas de organización social e ditan maneiras novas de relacionarnos, convivir e producir en común. Precisamos respostas positivas e apaixonantes froito da intelixencia colectiva, da colaboración entre axentes de distintos tipos e sectores e da mestura de coñecementos, capacidades e experiencias diversas.

Perante isto, a Innovación Cidadá preséntase como unha grande oportunidade. Esta emerxe da implicación activa da sociedade civil, as persoas e comunidades ás que lles afecta e interesa cada desafío. O seu obxectivo é xerar de maneira colectiva respostas significativas, creativas e adaptadas ás súas necesidades e á realidade de cada territorio. Trátase dunha forma de innovación que se basea en experimentar conxuntamente solucións en todo tipo de formatos (servizos, produtos, procesos, políticas…) que melloren a vida e a contorna. Propostas que, de funcionar, tamén se poden desenvolver a maior escala ou transferirse a outros contextos. Ademais, a IC compleméntase, enriquécese e refórzase de forma aberta e transversal coa participación democrática e outras maneiras de innovación en ámbitos tan diversos como a acción social, o medio ambiente, a saúde, a educación, a cultura, a economía ou a tecnoloxía.

A Innovación Cidadá xa leva tempo madurando e estendéndose. Na súa multiplicidade de formas e expresións, non para de demostrar a súa capacidade e eficacia para identificar retos e acometelos. Porén, convén que a IC rompa o seu teito de cristal e deixe de percibirse como a resposta a momentos excepcionais e de emerxencia para pasar a entenderse e considerarse unha práctica continuada e integrada no cotián, tanto dentro como fóra das institucións.

Por iso, atopámonos nun momento determinante no que é preciso que a Innovación Cidadá despregue todo o seu potencial, que sexa máis visible e recoñecida e que aumente a súa base social. É importante que a IC goce de máis presenza na axenda pública e institucional e que, ao mesmo tempo, se achegue máis á sociedade civil, ás súas problemáticas, necesidades e proxectos de vida.

Con este propósito, facemos un manifesto e propoñemos unha serie de liñas de actuación prioritarias:

1. Contribuír a unha maior articulación e sostemento do ecosistema de Innovación Cidadá. Fomentar as relacións entre as distintas tipoloxías de axentes a distintas escalas no marco territorial e das competencias. Establecer unha gobernanza colaborativa e distribuída do ecosistema que posibilite distintas formas de participación e niveis de implicación.
   
2. Visibilizar, conectar e mobilizar a multiplicidade de axentes do ecosistema tendo en conta a diversidade e o carácter complementario dos ámbitos de actuación e perfís (cidadanía organizada e non organizada, administración pública, centros de educación e investigación, empresas e profesionais). Fomentar os diálogos, as relacións significativas, as alianzas transversais e os procesos de colaboración nas claves de confianza, recoñecemento e reciprocidade.
   
3. Achegar a Innovación Cidadá á sociedade en xeral, buscando grupos de interese e públicos específicos. Destacar a capacidade da IC para transformar e cohesionar a sociedade mediante a implicación de medios de comunicación, institucións, axentes sociais ou empresas, entre outros, no seu proceso de visibilización. Dar a coñecer exemplos prácticos que resulten ilustrativos e motivadores e que animen a axentes que non adoitan identificarse neste marco a sentirse parte del.
   
4. Incorporar a Innovación Cidadá nas políticas públicas de maneira transversal con estratexias, plans e medidas concretas. Combinala con outras formas de innovación, como a social, a aberta, a pública, a cultural ou a dixital. Tamén convén conseguir que se recoñeza a súa especificidade no seo dos sistemas de ciencia, tecnoloxía e innovación como un concepto moito máis amplo cá ciencia cidadá.
   
5. Potenciar a proliferación de laboratorios de tipoloxía diversa a modo de infraestruturas híbridas esenciais para o desenvolvemento da Innovación Cidadá e a articulación do seu ecosistema. Reforzar a súa función como espazos fundamentais para a investigación e a innovación, así como para aprender a participar, experimentar e producir en colaboración. Visibilizar o seu valor como lugares de referencia, encontro e relación, catalizadores de procesos e mediacións, facilitadores de metodoloxías ou amplificadores e divulgadores dos resultados.
   
6. Promover unha rede distribuída e federada de laboratorios e outros axentes intermedios que actúen como nodos conectores do ecosistema, desenvolvan accións conxuntas e entretezan relacións a nivel local (nos barrios, vilas e cidades), rexional, estatal e internacional. Combinar laboratorios e axentes máis especializados e referenciais con outros máis próximos ligados a realidades, temáticas ou comunidades concretas en bibliotecas, centros culturais e comunitarios, escolas e universidades, ambulatorios, telecentros, oficinas de emprego, polideportivos etc.
   
7. Impulsar a produción en colaboración e o uso compartido de infraestruturas, ferramentas, metodoloxías e recursos comúns en base ás lóxicas do coñecemento e ás tecnoloxías libres e abertas. Celebrar programas de formación e acompañamento que favorezan o desenvolvemento soberano das persoas e comunidades e faciliten a colaboración en rede.
   
8. Apoiar o desenvolvemento conxunto de proxectos concretos que se producen en colaboración con axentes diversos e que se adaptan aos distintos contextos. Traballar no relativo aos desafíos comúns mediante a resposta a proxectos vitais e necesidades específicas, así como a conexión de problemáticas ou axendas locais con marcos institucionais macro, como pode ser a Axenda 2030 e os seus ODS.
   
9. Introducir a Innovación Cidadá no sistema educativo cun itinerario evolutivo desde primaria á universidade e ao longo da vida para o desenvolvemento de competencias transversais e a formación de axentes de cambio. Crear programas ou materias que combinen a aprendizaxe e a práctica onde se poidan levar a cabo investigacións e proxectos vinculados a desafíos e comunidades concretas.
   
10. Desenvolver un marco profesional cualificado en torno á Innovación Cidadá que teña como base un conxunto de competencias que facilitan as relacións, os procesos e os proxectos. Identificar perfís profesionais e crear programas e contidos formativos que permitan adquirir as habilidades técnicas, metodolóxicas e persoais necesarias.
    
11. Comprometerse coa renovación, a transformación e o fortalecemento do sistema público. Avanzar cara institucións máis abertas, empáticas, facilitadoras e en liña. Apoiar a experimentación de formas novas de gobernanza, participación e colaboración público-social. Convén logralo grazas á incorporación do persoal público como axentes esenciais do ecosistema de innovación.
    
12. Definir un sistema de avaliación de referencia desde uns principios e indicadores acordes á Innovación Cidadá. Un sistema que permita tanto medir a repercusión e render contas como facilitar a análise comparativa e contribuír á mellora continua do propio ecosistema, os seus axentes e as innovacións propostas. Á súa vez, este sistema metodolóxico ten que poder incorporarse á avaliación noutros ámbitos ou complementala.
    

Formulamos este MANIFESTO! desde o Colaboratorio IC, un espazo colectivo para o encontro, a conexión e a acción. Fórmase grazas a un conxunto plural e diverso de axentes comprometidos con situar a Innovación Cidadá na axenda pública e institucional, así como con artellar o seu ecosistema desde a perspectiva transversal.

Para logralo, buscamos a implicación de máis axentes relacionados de distintas maneiras coa Innovación Cidadá, así como das institucións e entidades con responsabilidades e competencias directas en innovación.

Convidámoste a que apoies este movemento asinando o MANIFESTO! Tamén che pedimos que o compartas entre os teus círculos e redes de confianza. Ademais, se queres ir un paso máis alá, podes unirte aos encontros e grupos de traballo para avanzar na consecución dos distintos obxectivos.

ÚNESTE A ESTE MANIFESTO?
XUNTAS SOMOS MÁIS FORTES!